V Madridu se sešlo 32. valné shromáždění UNIFE, aby projednalo budoucnost odvětví železničního zásobování v době, kdy Evropa stále více potřebuje výhody, které tento jedinečný druh dopravy poskytuje komunitám v celé EU i na celém světě.
Jako nejbezpečnější a nejudržitelnější forma hromadné dopravy je železnice jasnou volbou pro tvůrce politik, kteří chtějí formulovat odpovědi na nejnaléhavější problémy Evropy: vytváření vysoce kvalifikovaných pracovních míst se zaměřením na technologie, řešení změny klimatu a rozvoj ekonomické odolnosti. Tváří v tvář snižující se dostupnosti v zahraničí a zvýšenému zájmu společností ze třetích zemí, ale díky rozšiřujícímu se financování nových projektů ze strany EU, je nyní čas, aby se železnice stala preferovaným druhem dopravy v Evropě.
Mezi hlavní projednávaná témata patřila: inovace, udržitelná mobilita, kybernetická bezpečnost, investice, kvalita a obchod. Účastníci se zabývali tématy od zvýšení mobility pomocí digitálních řešení, zajištění spravedlivější hospodářské soutěže prostřednictvím obchodních nástrojů až po aktuální informace o významných událostech na železnici ve Španělsku a zvažovali, jakými důležitými cestami se musí železnice v nadcházejících měsících a letech ubírat.
Během kulatého stolu Konkurenceschopnost a globální vedoucí postavení odvětví železničních dodávek v EU Lucian Cernat (zastupující Evropskou komisi jako vedoucí oddělení regulační spolupráce a veřejných zakázek na GŘ TRADE) zdůraznil: „V současném kontextu rostoucích protekcionistických tendencí na trzích veřejných zakázek po celém světě je nástroj pro mezinárodní zadávání veřejných zakázek důležitější než kdy jindy, aby zajistil rovné podmínky pro společnosti z EU.“
Nařízení EP a Rady 2022/1031 zavádějící nástroj pro mezinárodní zadávání veřejných zakázek (tzv. IPI), jehož cílem je reagovat na restriktivní praktiky třetích zemí na jejich trzích s veřejnými zakázkami a snažit se tyto trhy otevírat. Mnoho třetích zemí se zdráhá otevřít své trhy s veřejnými zakázkami nebo koncesemi mezinárodní konkurenci nebo alespoň zlepšit přístup na tyto trhy. IPI umožní Evropské komisi zahájit šetření a konzultace s třetí zemí, u níž existuje podezření, že uplatňuje restriktivní opatření závažně a opakovaně omezující přístup dodavatelů, zboží nebo služeb z Evropské unie na svůj trh s veřejnými zakázkami a koncesemi. Pokud šetření takové praktiky potvrdí a třetí země nesouhlasí s jejich odstraněním, může Komise v reakci na to zavést opatření, která omezí přístup firem z této třetí země na unijní trhy s veřejnými zakázkami nebo koncesemi.
V rámci EU chybí jednotná strategie zavádění ERTMS
Matthias Ruete, evropský koordinátor pro ERTMS během shromáždění UNIFE zmínil: „V ideálním případě by každý evropský stát měl vypracovat víceletou strategii zavádění ERTMS se stabilním financováním, která by zahrnovala nejen traťové, ale i palubní ERTMS. Neměl by být zaváděn nad rámec stávajících národních systémů třídy B, ale měl by nahradit stávající systémy v celé Evropě. To je výzva k probuzení. Železnice musí jednat rychle, jinak bude budoucnost patřit zelené silniční dopravě.“
Kristian Schmidt, ředitel pro pozemní dopravu, DG MOVE, Evropská komise říká: „Musíme bojovat proti roztříštěnosti na úrovni EU, zdůraznit význam zavedení ERTMS v EU a vyzvat k větší modularitě železničního systému. A také k dosažení skutečného jednotného evropského železničního prostoru.“
Marie Vopálenská, GŘ ACRI a člen UNIFE dodává: „Z jednání jasně vyplynulo, že je nutné vytvořit skutečně jednotný evropský železniční prostor. V současné době je Evropa stále poměrně nesourodá a je třeba urychlit zavádění systému ERTMS. Důležitá je i oblast zajištění rovných podmínek v rámci zadávání veřejných zakázek. Zde je důležité klást důraz na využívání dostupných nástrojů jako IPI nebo MEAT – použití hodnocení dle ekonomicky nejvýhodnější nabídky, kdy budou moci orgány veřejné správy kromě ceny a celkových nákladů klást větší důraz na kvalitu, výhody v oblasti životního prostředí, sociální aspekty či inovace.“